Tết Nguyên Đán là dịp lễ quan trọng nhất trong văn hóa Việt Nam, đánh dấu sự chuyển giao từ năm cũ sang năm mới, mang ý nghĩa đoàn tụ và khởi đầu tươi mới. Mỗi miền Bắc, Trung, Nam với đặc điểm văn hóa và khí hậu riêng biệt đã tạo nên những phong tục ngày Tết độc đáo.

Phong tục ngày Tết ở miền Bắc

Miền Bắc nổi tiếng với cái Tết truyền thống mang đậm nét văn hóa cổ xưa, thể hiện sự trân trọng đối với tổ tiên và thiên nhiên.
Trang trí nhà cửa và bàn thờ tổ tiên:
Người miền Bắc chú trọng việc dọn dẹp, trang trí nhà cửa để đón Tết. Bàn thờ tổ tiên được lau chùi sạch sẽ, bày biện đầy đủ mâm ngũ quả, hoa tươi như đào, quất hoặc cúc vàng.

Cúng tổ tiên:
Ở miền Bắc, cúng tổ tiên là nghi lễ quan trọng nhất trong dịp Tết. Lễ cúng tất niên thường diễn ra vào chiều 30 Tết, với mâm cỗ truyền thống gồm bánh chưng, gà luộc, giò, xôi gấc, và các món ăn đặc trưng khác.

Gói bánh chưng:
Bánh chưng là biểu tượng của Tết miền Bắc, gắn liền với truyền thuyết Lang Liêu. Các gia đình thường quây quần bên nhau để gói bánh, luộc bánh trong không khí ấm áp.

Tục xông đất:
Người miền Bắc quan niệm rằng người xông đất đầu năm sẽ ảnh hưởng đến vận may của gia đình trong cả năm. Người được chọn thường hợp tuổi, vui vẻ và khỏe mạnh.

Thăm hỏi và chúc Tết:
Con cháu thăm viếng ông bà, cha mẹ để bày tỏ lòng hiếu kính. Các lời chúc sức khỏe, bình an và phát tài được gửi trao trong những phong bao lì xì đỏ thắm.

Hội xuân:
Nhiều lễ hội truyền thống như hội Gióng, hội Chùa Hương, hội Lim thường diễn ra đầu năm, thu hút đông đảo người dân tham gia. Đây là dịp để cầu may và vui chơi sau một năm làm việc vất vả.

Phong tục ngày Tết ở miền Trung

Miền Trung, nơi chịu nhiều ảnh hưởng của điều kiện thiên nhiên khắc nghiệt, nhưng vẫn giữ được những phong tục ngày Tết đặc sắc và giản dị.
Cúng tổ tiên:
Người miền Trung cũng rất xem trọng lễ cúng tổ tiên. Mâm cúng Tết thường được chuẩn bị công phu, gồm các món đặc sản như bánh tét, thịt heo ngâm mắm, nem chua, tré...

Bánh tét và sự cầu kỳ:
Khác với bánh chưng miền Bắc, người miền Trung làm bánh tét có nhân mặn hoặc ngọt. Hình dáng bánh dài tượng trưng cho sự trường thọ và no đủ.

Chơi bài chòi:
Vào dịp Tết, bài chòi - một trò chơi dân gian pha trộn giữa hát và diễn xuất - là hoạt động vui nhộn phổ biến. Người chơi không chỉ giải trí mà còn hy vọng “mua may bán đắt” trong năm mới.

Tục dựng nêu:
Dựng cây nêu là phong tục quen thuộc ở miền Trung. Cây nêu cao được dựng trước nhà với ý nghĩa xua đuổi tà ma, cầu bình an.

Tính kiêng cữ:
Người miền Trung thường kiêng cữ nhiều điều trong ngày đầu năm, chẳng hạn như không làm rơi vỡ đồ, không quét nhà, không nói những điều xui xẻo để tránh vận rủi.

Phong tục ngày Tết ở miền Nam

Với đặc trưng khí hậu ấm áp và phong cách sống phóng khoáng, Tết ở miền Nam mang màu sắc vui tươi, giản dị nhưng không kém phần ý nghĩa.
Cúng tổ tiên:
Ở miền Nam, mọi người thường chuẩn bị bàn thờ tươm tất với mâm cúng gồm bánh tét, thịt kho hột vịt, củ kiệu, hoa quả và nhang đèn. Đây là cách con cháu bày tỏ lòng biết ơn và tưởng nhớ ông bà, tổ tiên, cầu mong sự phù hộ cho gia đình trong năm mới.

Cây mai vàng:
Nếu miền Bắc có hoa đào, thì miền Nam rực rỡ với sắc vàng của hoa mai. Cây mai được xem là biểu tượng của phú quý và hạnh phúc.

Mâm ngũ quả:
Mâm ngũ quả miền Nam thường bao gồm mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài, và sung - mang ý nghĩa “cầu vừa đủ xài sung”. Sự phối hợp này thể hiện mong muốn sung túc và đầy đủ trong năm mới.

Chợ Tết:
Những ngày cận Tết, chợ Tết miền Nam trở nên nhộn nhịp với các loại hàng hóa, từ hoa kiểng, trái cây đến bánh mứt. Đi chợ Tết không chỉ là mua sắm mà còn là cách cảm nhận không khí Tết.

Hái lộc đầu năm:
Người miền Nam có thói quen hái lộc tại chùa hoặc miếu sau giao thừa để mang về nhà, hy vọng năm mới sẽ may mắn và thịnh vượng.

Các món ăn ngày Tết:
Mâm cỗ miền Nam thường có thịt kho hột vịt, củ kiệu tôm khô, bánh tét, và các loại mứt trái cây. Các món ăn không chỉ ngon miệng mà còn biểu trưng cho sự giàu sang, sung túc.

Đánh bài vui xuân:
Vào dịp Tết, người miền Nam hay chơi các trò đỏ đen như bầu cua, lô tô để tạo không khí vui tươi. Điều này không chỉ là giải trí mà còn mang ý nghĩa thử vận may đầu năm.

Phong tục Tết ở ba miền Bắc, Trung, Nam có những nét đặc trưng riêng, nhưng đều chung một ý nghĩa: tưởng nhớ tổ tiên, cầu mong may mắn, và sum họp gia đình. Đây là dịp để người Việt ở khắp nơi gác lại bộn bề lo toan, cùng nhau hướng về cội nguồn và khởi đầu một năm mới tràn đầy hy vọng.

Bài viết liên quan

TRI ÂN THẦY CÔ: NHỮNG MÓN QUÀ ĐẶT BIỆT DÀNH CHO NGÀY 20/11

Bình luận của bạn

Tác Giả

[N]: Thùy Dương
[T]: 0908780212
[E]: top10phanmem.com@gmail.com

Trang chủ
Liên hệ
Nhận Quà Tặng